موضوع بحث و گفت و گو در این مقاله، حسابداری بانکها ، ساختار مالی و نظارتی بانک ها است. برای آن که چنین سوالاتی نتیجه بدهد فقط لازم است که مفهوم، اصطلاحات و مدل و شیوه های اندازه‌گیری و شناسایی پایه حسابداری که در صورت های مالی بانک ها استفاده می شود کم و بیش یکسان و یا حداقل هماهنگ باشد. چون، همان گونه که هر یک از ما پایه نظر و حتی بنا به الزامات یا ضرورت هایی که تشخیص می‌دهیم مبانی و روشهای متفاوتی را در اندازه‌گیری و شناخت اثر های مالی معامله ها و عملیات مالی استفاده کنیم، اطلاعات و گزارش هایی را فراهم خواهیم کرد که دارای اعتماد و خصوصا قابل مقایسه و برابری نخواهند بود.

اگر جائز باشیم که روشهای مختلف اندازه‌گیری و شناخت را بکار بریم و استفاده کنیم می‌توانیم هر مبلغ سود که مورد نظر باشد در صورت سود و زیان نشان دهیم و برای هر ساختار و مجموعه ترازنامه ارائه کنیم.

استاندارد های حسابداری بانکها

استانداردهای حسابداری چه در سطح و زمینه ملی و چه در معیار و ملاک بین‌المللی با این هدف و قصد وضع شده و می‌شود که اطلاعات مالی و بویژه صورتهای مالی با اصطلاحات و تعبیر تعریف شده و روشهای اندازه‌گیری و شناخت همسان و یا حداقل هماهنگ تهیه و ارائه شود و از استفاده کردن مبانی و ضوابط دلخواهی جلوگیری شود که به‌ ارائه نادرست اطلاعات مالی منتهی می‌شود.

وضعیت استانداردهای حسابداری در سطح و زمینه ملی در کشورهای پیشرفته از اواسط قرن بیستم میلادی شروع شد و با ساخت و کار مختلف، رشد و گسترش یافت و اجرای آنها الزامی شد. دیگر کشورها هم اغلب طبق سوابق تحصیلی و گرایشهای حسابداران حرفه‌ای و دولت مردانشان مرجع ها و منابعی را برای تهیه و تدوین استانداردهای حسابداری ایجاد کردند به طوری که هم اکنون، اکثر کشورهای جهان مراحلی از تهیه و تدوین استانداردهای ملی یا پذیرش استانداردهای بین‌المللی حسابداری را می‌گذرانند و تهیه و ارائه صورت ها و گزارش های مالی بدون آن که بر استاندارد مشخصی مبتنی باشد بدون معناست.

سوابق وضعیت و گسترش کاربرد استانداردهای بین‌المللی حسابداری

به دنبال تشکیل هشتمین مجلس بین‌المللی حسابداران دنیا در سال ۱۹۷۲، در سال ۱۹۷۳ میلادی مجلس و گروهی متشکل از جامعه حرفه‌ای حسابداری از ۱۰ کشور جهان با اسم کمیته تدوین و تالیف استانداردهای بین‌المللی حسابداری تشکیل شد و مراجع و ماخذ حرفه‌ای حسابداری کشورهای دیگر جهان در طول گذر زمان به آن ملحق شدند

این مجمع با پژوهش ها و مطالعات گسترده و زیادی در زمینه و سطح شرایط و نیازهای بین‌المللی به اطلاعات درج شده در صورت های مالی و مطالعه استانداردهای حسابداری کشورهای پیشرفته، به خصوص ایالات متحده امریکا و انگلستان، در زمان ۳۰ سال گذشته با تشکیلات و ساز و ساخت متفاوت فعال بوده و استانداردهای بین‌المللی حسابداری متعددی را وضع نموده است. اولین استاندارد بین‌المللی حسابداری در سال ۱۹۷۵ انتشار یافته است و آخرین آن در سال ۲۰۰۱ بوده است. این کمیته و مجمع که در سال ۲۰۰۲ میلادی با دگرگونی در ساختار تشکیلاتی آن، به هیات تدوین استانداردهای بین‌المللی حسابداری۴ تغییر اسم یافت و تا الان ۴۱ استاندارد وضع کرده است که ۳۴ استاندارد آن قتبل اجرا است. حسابداری بانکها

قصد و هدف از تدوین و تهیه استانداردهای بین‌المللی حسابداری، فراهم کردن مجموعه‌ای از استانداردهای با کیفیت بالا، قابل درک و قابل اجرا به‌ منظور ارائه کردن گزارش های مالی قابل مقایسه در سطح جهان و هماهنگ‌ کردن استانداردهای ملی حسابداری کشورهای مختلف با استانداردهای بین‌المللی است. اگر چه بکارگیری استانداردهای بین‌المللی حسابداری از راه تشکیل کنوانسیون یا توافق نامه‌ای بین مراجع یا جوامع حسابداری کشورهای مختلف لازم نشده است ولی ۱۳۸ مجمع حرفه‌ای حسابداری جزو فدراسیون بین‌المللی حسابداران در ۱۰۷ کشور دنیا و مؤسسات حسابداری محلی و ملی و بین‌المللی جزو انجمن های ذکر شده، متعهد به تشویق اجرای استانداردهای بین‌المللی می‌باشند .

به غیر از این، معمولا مراجع تدوین و تیین استانداردهای ملی کشورهای مختلف با مجمع ذکر شده همکاری های سازنده‌ای دارند؛

به صورتی که غیر از کشورهایی که تا زمان حال استانداردهای بین‌المللی حسابداری را به عنوان استاندارد ملی پذیرفته‌اند، اتحادیه اروپا هم قرار است از سال ۲۰۰۵ میلادی استانداردهای ذکر شده را در کشورهای عضو لازم‌ به اجرا کند. با توجه به آن که مراجع و جوامع بین‌المللی دیگری مانند سازمان بین‌المللی مراجع اوراق بهادار و بورس، جامعه بین‌المللی مدیران اجرایی مالی، انجمن بین‌المللی مؤسسات سرمایه‌گذاری، جامعه بین‌المللی آموزش و تحقیقات حسابداری هم از استانداردهای بین‌‌المللی حسابداری حمایت می‌کنند.

برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید

 استانداردهای حسابداری در ایران

تاریخچه ی موضوع و توضیح استانداردهای حسابداری در ایران به اول های دهه ۱۳۴۰ بر می گردد که در کتاب های حسابداری انتشار یافته است، اصول عمومی حسابداری به‌عنوان مسئله مهم این رشته از دانش و تکیه بر منابع خارجی گفته شده بود. در روال و شیوه مربوط به حسابداران رسمی درج شده در قانون مالیات های مستقیم ۱۳۴۵ و اساس نامه انجمن حسابداران رسمی تصویب شده ۱۳۵۱ تدوین قواعد فنی و اخلاقی حرفه حسابداری بر قرار شده بود

اما هیچ عمل مؤثر و مفیدی در این زمینه و سطح به‌ اجرا نیامد. با این شرایط، در عمل حسابداری و در گزارش های مالی سالانه رعایت اصول پذیرفته‌شده یا متداول حسابداری مطرح و معمولاً قصد و نیت آن تبعیت از استانداردهای کشور انگلستان و در مواردی امریکا به‌ تکیه بر سوابق تحصیلی یا تجربی و یا وابستگی‌های حرفه‌ای حسابدار یا مؤسسه حسابرسی گزارش‌کننده بود. برای لغو کردن مواردی از قانون مالیات های مستقیم ۱۳۴۵ و مقررات مرتبط به حسابداران رسمی در سال ۱۳۵۹، چند مؤسسه حسابرسی در باب عمومی تشکیل شد که به طور مثال آن ها مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی بود.

این مجمع با تشکیل دادن جایگاه و مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی کار ترجمه کردن و انتشار دادن استانداردهای بین‌المللی حسابداری و بعضی از استانداردهای حسابداری امریکا را شروع و با توضیح سبک و شیوه ی اجرای استانداردهای حسابداری در کتاب ها و نشریات دیگر، استانداردهای حسابداری را در سطح و زمینه ی گسترده‌ای در ایران معرفی و لازم به تدوین استانداردهای ملی را آشکار کرد. در طی سال های بعد و تا پیش از انتشار مجموعه استانداردهای حسابداری ایران در سال ۱۳۸۰، استانداردهای بین‌المللی حسابداری و استانداردهایی از کشورهای دیگر، معیار تهیه صورت های مالی در ایران بود.

با تشکیل سازمان حسابرسی از ترکیب و ادغام چهار مؤسسه حسابرسی بخش عمومی در سال ۱۳۶۶، به‌ سبب قانون تشکیل و اساس نامه قانونی سازمان ذکر شده،

استانداردهای ملی حسابداری حامی و یاور قانونی یافت و سازمان حسابرسی به‌ عنوان مرجع رسمی تدوین استانداردهای حسابداری در ایران شناخته شد. سازمان حسابرسی مداوم فعالیت های قبلی در سطحو زمینه ترجمه استانداردهای بین‌المللی حسابداری و توضیح دادن در مورد اجرای استانداردهای حسابداری در نشریات دیگر، اقدامات و بررسی های گوناگونی را در زمینه تدوین استانداردهای حسابداری کشور به‌عمل آورد و سرانجام در سال ۱۳۷۸ مجموعه راهنمایی حسابداری و در سال۱۳۸۰ مجموعه‌ای متشکل استاندارد پس از تصویب مراجع صلاحیت دار به‌ صورت رسمی منتشر کرد. اقدامات سازمان حسابرسی در سطح تدوین استانداردهای حسابداری ادامه دارد و تاکنون سه استاندارد دیگر را نیز تهیه و منتشر کرده است.

استانداردهای ذکر شده در هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی حسابداری تدوین و در واحدهای تجاری (انتفاعی) لازم‌ به اجرا کردن است؛ و با اجرای آن ها، محتوای استانداردهای بین‌المللی در صورتدهای مالی تهیه شده، رعایت می‌شود. با این شرایط، در مورد صنعت های مخصوص و درباره ی موضوعاتی که هنوز استانداردی برای آن تعریف نشده است، صورت های مالی باید بر اساس یکی از رویه‌های متداول حسابداری تهیه شود. حسابداری بانکها

دولتها، در سراسر جهان:

در سمت و سوی حفظ اعتماد عموم مردم به سیستم حفظ حقوق سپرده‌گذاران و سایر مشتریان بانک ها،

قوانین و مقررات ویژه‌ و خاصی را در مورد اداره و معاملات بانک ها وضع و معمولا از راه برقراری سیستم بانک مرکزی بر اجرای آن نظارت و در عین حال، امتیازاتی را به دلیل حفظ و ایمنی به بانک ها اعطا می‌‌کنند.

نحوه ی چگونگی حسابداری و گزارش گری مالی بانک ها، در بعضی از کشورها، استاندارد حسابداری خاصی وضع و یا در استانداردهای مربوط به انواع مختلف معاملات، روش بکارگیری آن در بانک ها گفته شده است. در بعضی از کشورهای دیگر نظیر امریکا و بریتانیا، غیر از آن، جوامع حرفه‌ای مرتبط نشریات خاصی را به‌ عنوان راهنمایی حسابداری و حسابرسی صنعت بانک داری تهیه و منتشر کرده‌اند که به‌ توضیح و شرح به جنبه‌های مختلف حسابداری بانک ها پرداخته است.

در سطح و زمینه بین‌المللی، استاندارد منوط و مربوط به موارد افشا شده در صورت های مالی بانک ها و مؤسسات مانند به آن ، اولین بار در سال ۱۹۹۰ به‌ تصویب هیأت تهیه و گرد آوری استانداردهای بین‌المللی حسابداری رسید، در سال ۱۹۹۴ مجددا ارائه شد و در سال های ۱۹۹۸ و ۱۹۹۹ با مصوب کردن استانداردهای بین‌المللی دیگر، سازش و صلح در قسمتی از مواد آن صورت گرفت.

تحقیقات و بررسی هایی هم در زمینه های استاندارد حسابداری معاملات بانکی در روال کار است که ممکن است در سال ۲۰۰۵ میلادی به‌ جریان و ارائه گذارده خواهد شد. جای توضیح و ارائه است که از نظر استانداردهای بین‌المللی حسابداری، استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره ۳۰ مکمل سایر استانداردها است و بانک ها باید دیگر استانداردهای بین‌المللی حسابداری را رعایت کنند به جز آن که به‌ صراحت و دقت جدا شده باشند ‌.با این حال،

استانداردهای بین‌المللی حسابداری بانکها (حسابداری معینی بانکها) کاربرد بیشتری دارد .

برای داشتن اطلاعات بیشتری از مشاوران حساب آرایان چرتکه در صورت تمایل دریافت کنید. حساب آرایان چرتکه زاده بررسی ها و اطلاعات ایوب نظری و گروهی از همکاران در زمستان سال ۹۱ می‌باشد، آنچه در حال حاضر خلاق‌ترین موسسه ارائه خدمات حسابداری در ایران است. استفاده از کارشناسان خبره و مجرب، خدمات متمایز و مسئولیت‌پذیری سه مورد اصلی در تولد حساب آرایان چرتکه بوده است.

تنها لازم است با شماره ۰۲۱۳۳۳۳۴۰۰۰ تماس گرفته و برای دیدن شبکه اجتماعی ما اینجا کلیک کنید.